Ο Απόστολος Παύλος ήρθε στην Αθήνα από τη Βέροια, κατά τη δεύτερη ιεραποστολική του περιοδεία. Εδώ, όπως μας πληροφορεί ο Λουκάς που έγραψε τις Πράξεις των Αποστόλων, ενώ περίμενε να έρθουν από τη Βέροια ο Σίλας και ο Τιμόθεος, "παρωξύνετο το πνεύμα αυτού εν αυτώ θεωρούντι κατείδωλον ούσαν την πόλιν"(Πρ.ιζ΄16). Επίσης "διελέγετο... εν τη συναγωγή τοις Ιουδαίοις και τοις σεβομένοις και εν τη αγορά κατά πάσαν ημέραν προς τους παρατυγχάνοντας" (εδ.17). Με πρωτοστάτες κάποιους Επικούρειους και Στωϊκούς φιλοσόφους, οδηγήθηκε τελικά στον 'Αρειο Πάγο, το Ανώτατο Δικαστήριο της πόλης, το επισημότερο ίσως βήμα σ΄όλη τη διακονία του, απ΄όπου εξεφώνησε τον περίφημο λόγο του "για τον 'Αγνωστο Θεό", που έχει κριθεί αριστούργημα φιλολογίας και ρητορικής. Και όπως συνέβαινε σχεδόν σε κάθε περίπτωση που εκηρύττετο το Ευαγγέλιο, και εξακολουθεί να συμβαίνει, το ακροατήριο τριχοτομήθηκε, γιατί "ακούσαντες...ανάστασιν νεκρών οι μεν εχλεύαζον, οι δε είπον΄ακουσόμεθά σου πάλιν περί τούτου...τινές κολληθέντες αυτώ επίστευσαν, εν οις και Διονύσιος ο Αρεοπαγίτης και γυνή ονόματι Δάμαρις και έτεροι συν αυτοίς" (εδ. 33,34).
Στη μπρούντζινη πλάκα, ο επισκέπτης που γνωρίζει τη γλώσσα της Καινής
Διαθήκης, μπορεί να διαβάσει τον περίφημο αυτό λόγο.
Τέλος, αξίζει να παρατηρήσουμε ότι το μόνο μέρος στο οποίο όχι μόνο δε διώχτηκε ο απ. Παύλος, αλλά και του δόθηκε η ευκαιρία να κηρύξει τον Χριστό από ένα τόσο επίσημο βήμα όπως ο 'Αρειος Πάγος, ήταν η γενέτειρα της Δημοκρατίας Αθήνα, η οποία, αν και υποβαθμισμένη σημαντικά εκείνη την εποχή, διατηρούσε ωστόσο ένα μεγάλο μέρος του παλιού της μεγαλείου
και της πολιτιστικής της κληρονομιάς.
Δυο λόγια για τον βωμό που έφερε την επιγραφή
"Αγνώστω Θεώ"
Η επιγραφή του βωμού, σύμφωνα με τον Ιερώνυμο, δεν ήταν έτσι όπως ο Παύλος τη χρησιμοποίησε στο λόγο του στον 'Αρειο πάγο. Κατά τον Ιερώνυμο η επιγραφή έλεγε:"Θεοίς Ασίας και Ευρώπης και Λιβύης, θεώ αγνώστω και ξένω". Δύσκολα όμως θα νόμιζε κανείς ότι αυτόν τον βωμό που αναφέρει ο Ιερώνυμος είχε υπόψη του ο Παύλος και όχι κάποιον άλλο. Γιατί και στο λιμάνι της Μουνυχίας, σύμφωνα με τον Παυσανία, υπήρξε βωμός "θεών τε αγνώστων και ηρώων", καθώς και στην Ολυμπία, σύμφωνα με μαρτυρία του ίδιου. Απ΄αυτά όμως φαίνεται πως η επιγραφή και στη γενική ήταν και στον πληθυντικό αριθμό. Eπειδή όμως ο Παύλος δεν είχε σκοπό να μιλήσει για τους πολλούς αγνώστους θεούς των Αθηναίων, αλλά για τον ένα, τον Ζωντανό και Αληθινό Θεό, τον Δημιουργό και Συντηρητή του Σύμπαντος, γι΄αυτό κάνει χρήση του ενικού αριθμού. Οι εκδοχές, φυσικά, είναι πολλές. Εδώ εμείς θα αναφέρουμε δυό που ήσαν οι επικρατέστερες. Όταν οι Πέρσες εξεστράτευσαν εναντίον της Ελλάδας, οι Αθηναίοι έστειλαν τον Φειδιππίδη στη Σπάρτη να ζητήσει βοήθεια από τους Λακεδαιμόνιους. Κάπου στο Παρθένιο όρος όμως, έτσι λέει ο μύθος, τον άνδρα συνάντησε ο γνωστός μυθικός θεός Πάνας ο οποίος του παραπονέθηκε ότι οι Αθηναίοι δεν τον τιμούσαν και δεν του είχαν χτίσει ούτε ναό ούτε βωμό. Ωστόσο, υποσχέθηκε ότι αυτός θα τους βοηθούσε στον αγώνα τους εναντίον των Περσών. Καί πράγματι, κατά την περίφημη μάχη του Μαραθώνα, έτσι λέει το μυθικό στοιχείο, εμφανίστηκε στο στρατόπεδο των Περσών ο Πάνας και προκάλεσε μεγάλο φόβο, με τα γνωστά αποτελέσματα, που από τότε ονομάστηκε πανικός, και μέχρι σήμερα με την έννοια του ξαφνικού και μεγάλου φόβου χρησιμοποιείται η λέξη όχι μόνο στην ελληνική γλώσσα, αλλά και σε πολλές άλλες. Ύστερα από τη νίκη οι Αθηναίοι έχτισαν ναό και έστησαν και βωμό προς τιμή του Πάνα, και από φόβο μήπως υπάρχει και κανένας άλλος θεός παραπονεμένος επειδή δεν τον ξέρουν και, κατά συνέπεια, ούτε και τον τιμούν, και προκαλέσουν έτσι την οργή του, έστησαν και τον βωμό για τον οποίο γίνεται αναφορά στον λόγο του απ. Παύλου. Υπάρχει κι άλλη μια εκδοχή που λέει πως όταν κάποτε ενέσκηψε στην Αθήνα ένας φοβερός λοιμός, ο Επιμενίδης εξάγνισε την πόλη και σταμάτησε την πληγή με τον εξής τρόπο. Πήρε πρόβατα άσπρα και σκούρα και τα άφησε ελεύθερα πάνω στον 'Αρειο πάγο, λέγοντας σ΄αυτούς που θα τα παρακολουθούσαν, όπου κάθε πρόβατο σταματούσε και καθόταν στο έδαφος, εκεί να το θυσίαζαν <<τω προσήκοντι Θεώ>>. Έτσι έπαυσε ο λοιμός, και από τότε βρίσκονται ανώνυμοι βωμοί στο χώρο του 'Αρειου πάγου. Για μας οι εκδοχές αυτές δεν έχουν κανένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Το δικό μας ενδιαφέρον επικεντρώνεται στη θεία οικονομία που από ένα τόσο σύνηθες και ασήμαντο γεγονός δόθηκε στο δούλο του Κυρίου τον απ. Παύλο το θέμα της περίφημης ομιλίας του για τον Ένα Ζωντανό και Αληθινό Θεό, με τα γνωστά αποτελέσματα.
